BERKHOUT - Burgemeester L. Sipkes van Wester-Koggenland heeft een cruciale rol bij de berging van een bommenwerper, waar een nabestaande van een van de omgekomen vliegers om heeft gevraagd.
Hoewel Sipkes eerder tegenover deze krant aangaf dat de gemeente zelf geen
initiatief zal nemen, maar berging niet in de weg zal staan, kan er niets
gebeuren zonder verzoek of opdracht van Wester-Koggenland.
Volgens voorzitter J. Uithol van de stichting Dare, die namens de nabestaanden
de berging heeft aangezwengeld, is de situatie in Wester-Koggenland vergelijkbaar
met die in het Brabantse Hank. Daar is vorige maand een Britse Halifax bommenwerper
geborgen. Aanvankelijk wilde de gemeente Werkendam, waar Hank onder valt, het
houden bij een herdenkingsbord voor de Halifax-bemanning. Maar twee Mijdrechtenaren
gingen zich namens
nabestaanden inzetten om de vliegers alsnog een waardige rustplaats te geven,
daartoe aangespoord door prins Bernhard persoonlijk. Ook in
Wester-Koggenland heeft de gemeente het standpunt dat de resten van de bommenwerper
moeten worden beschouwd als veldgraf. Zij vindt dat het feit dat de vliegers
hun leven gaven voor de vrijheid passend wordt geëerd met een kruis dat
aan de rand van de akker is geplaatst en waar jaarlijks
bloemen worden gelegd. De burgemeester baseert zich op de richtlijn van de overheid
dat vliegtuigwrakken onder de grond of de waterlijn worden
beschouwd als veld- dan wel zeemansgraf. Zij wil de rust hiervan niet verstoren.
Boordmunitie
Net als de Hampden bommenwerper boven Berkhout is ook de Halifax neergeschoten
op de terugweg van een bombardement boven Duitsland. Ook in de grond van de
Oranjepolder bevonden zich stoffelijke resten van vliegers (vijf) en ook in
dit toestel lagen geen bommen, maar wel boordmunitie. De
gemeente heeft een deel van de bergingskosten gedeclareerd bij het ministerie
van binnenlandse zaken. De kosten bedroegen 250.000 euro, waarvan
25.000 is opgebracht door een stichting die voor de berging is opgericht.
De kosten van de berging in Berkhout worden voorzichtig geschat op een ton.
Volgens Uithol van de stichting Dare kan ook in Wester-Koggenland een
inzamelingsactie worden gestart als de gemeente zou aangeven dat het om het
geld gaat. ,,Wij hebben er geen moeite mee de kar te gaan trekken, maar het
inschakelen van de bergingsdienst kan alleen in opdracht of op verzoek van een
overheid.''
Kosten
Hans Spierings, bergingsofficier bij de luchtmacht en expert op dit gebied,
bevestigt dat. ,,De enige reden dat wij in actie komen is als er explosieven
in het spel zijn, of op verzoek van de gemeente.'' De kosten kunnen volgens
hem niet worden gedrukt door Defensie zelf graafwerkzaamheden te laten
verrichten. ,,Dat moet vanwege concurrentie tegenwoordig door een civiel bedrijf
worden gedaan, dat bevoegd is explosieven op te sporen en te
benaderen. Zijn er explosieven, dan stelt de opruimingsdienst ze veilig en maakt
ze onschadelijk.''
Volgens Spierings is niet uitgesloten dat zich in het toestel, hoewel dit op
de terugweg was, nog explosieven bevinden. ,,Het kwam wel vaker voor bij
slecht weer dat een deel van de bommenlast nog aan boord was. Maar sowieso gaat
het hier om een militair toestel, met boordmunitie.''
De bergingsofficier is enige tijd geleden al op uitnodiging van de gemeente
in De Goorn geweest en heeft daar verteld hoe de vork in de steel zit.
,,Volgens hen voldoet het aan een veldgraf. Ik heb ze wel geadviseerd bij Binnenlandse
Zaken te kijken wat de mogelijkheden zijn.''
Wat de kosten betreft is volgens Spierings gebruikelijk dat een gemeente 2,50
euro per inwoner aan eigen bijdrage betaalt, plus eventuele bijkomende
kosten van een civieltechnisch bedrijf. Volgens hem is Noord-Holland vanwege
bodemgesteldheid en het hoge grondwaterpeil 'niet het gemakkelijkste stukje
grond' om een berging uit te voeren. ,,Als de gemeente zegt, het vliegtuig ligt
daar goed, dan houdt het op.''
Bron: Noordhollands dagblad,
4 november 2005