De gemeenteraad van Koggenland is unaniem akkoord gegaan met het kredietvoorstel van het college van burgemeester en wethouders die het mogelijk maakt om twee vliegtuigwrakken uit WO II te laten bergen. Aangenomen wordt dat de ingrijpende bergingsoperatie in september aanstaande start en zes tot acht weken in beslag zal nemen.
In het eerste geval gaat het om een berging van een wrak van een Britse bommenwerper Hampden Mk I met stoffelijke resten van bemanningsleden, vermoedelijk boordmunitie en vervuilde grond. In het tweede geval gaat het om een Amerikaanse B24H Liberator. Hierbij is eveneens sprake van wrakdelen, schadelijke stoffen in de bodem en waarschijnlijk boordmunitie. Het is niet uitgesloten dat bij bergingen van vliegtuigwrakken uit WO II rekening wordt gehouden met de aanwezigheid van zware explosieven. Verder sluit de gemeente niet uit dat er op twee andere locaties in de gemeente Koggenland twee ‘gedropte’ niet ontplofte bommen in de grond liggen.
De Britse bommenwerper stortte in de nacht van 8 november 1941 neer in een weiland van de toenmalige gemeente Berkhout, nu deel van de gemeente Koggenland. De bommenwerper van het 49e squadron van de Royal Air Force was neergehaald door een Duitse jager. Alle bemanningsleden verloren het leven, twee van hen zijn in Bergen (NH) begraven. Waarschijnlijk bevinden de stoffelijke resten van de andere bemanningsleden zich nog in of nabij het wrak.
De Amerikaanse bommenwerper is bijna drie jaar later, op 29 juni 1944, neergestort in de voormalige gemeente Ursem, tegenwoordig ook gemeente Koggenland. De bemanning heeft het vliegtuig per parachute kunnen verlaten. Metingen hebben aangetoond dat niet moet worden uitgesloten dat er nog zware wrakdelen in de grond aanwezig zijn.
Zorgvuldige afweging
Veiligheid heeft de hoogste prioriteit voor het college van burgemeester en
wethouders bij de bergingen in Koggenland. Bommen kunnen 50 tot 100 jaar na
dato instabiel worden en spontaan ontploffen. De bergingen van de vliegtuigwrakken
kennen daarnaast ook milieuaspecten zoals het afvoeren van schadelijke stoffen
en verontreinigde grond. In vliegtuigen uit die tijd werd bijvoorbeeld nog veelvuldig
gebruik gemaakt van asbest en radioactieve stoffen. Bij de berging van de Britse
bommenwerper speelt naast de veiligheids- en milieuaspecten, ook de piëteit
van de slachtoffers een belangrijke rol. De totale kosten van de berging zijn
geraamd op 950.000 euro, waarin de gemeente uitgaat van een Rijkssubsidie van
440.000 euro en een gemeentelijke bijdrage van ruim 510.000 euro.
Informatie
De gemeente zal de grondeigenaren en omwonenden de komende tijd met de grootste
zorgvuldigheid blijven informeren over het vervolgtraject van de bergingsoperatie
en de eventuele ruiming van bommen. Tevens zullen de inwoners van de gemeente
Koggenland op de website van de gemeente alsmede via de media regelmatig worden
geïnformeerd. Op een nog nader te bepalen datum in augustus organiseert
de gemeente een grote informatieavond voor belangstellenden.
Het project wordt uitgevoerd onder verantwoordelijkheid van burgemeester mevrouw L.Sipkes. Kapitein P. Petersen, bergingsofficier van het Logistiek Centrum van de Koninklijke Luchtmacht heeft de leiding over de operatie. Welk bedrijf de civieltechnische klus gaat klaren is nog niet duidelijk.
Bron: www.koggenland.nl, 24 april 2007